Begrijp je wat er gezegd wordt?

Ik zie ze vaak… Boven het stuk staat ‘Adviesaanvraag’. Als ik het lees, heb ik meer van doen met een verkoopfolder geschreven door de marketing afdeling. Blijkbaar moet er in ronkende taal -daarover later meer- wat aan de OR verkocht worden! Of een instemming, die meer een mededeling is waar een handtekening voor gevraagd wordt. Geen ‘Wat is ons probleem, welke oplossing stellen we voor, wat zijn de verwachte uitkomsten/effecten op welke termijn’. En vooral wat zijn de effecten op onze onderneming en onze collega’s.

Gesprek

Advies en instemming zijn een handvat zijn om in gesprek te gaan met de bestuurder… of HR… of… De OR doet een verwoede poging om verhelderende vragen te stellen. Echter een adviesaanvraag is geen gezelschapsspel voor de OR met ‘leuke’ puzzelelementen!

Verpakken

Nu eerst een paar praktische meerkeuze vragen:

Bestuurder verpakt “Weet ik niet” als:

  • We gaan ons best doen…
  • Naar verwachting…
  • Er is nog nader onderzoek nodig…
  • Zo spoedig mogelijk…
  • Als het goed is…
  • In principe…
  • Het is een (transitie)proces…

En “Dat gaat je niet aan” of “Mag ik niet zeggen” als:

  • We hebben het nog in beraad…
  • We hebben het beste met iedereen voor…
  • We zullen jullie als het zover is meenemen…
  • De stakeholder(s) moet nog…
  • De aanvliegroute wordt nog…

Lef gevraagd

In het echt heb je pas wat als je er wat mee kunt. Helderheid, inzicht, eenduidigheid mooie begrippen die ook om lef van de OR vragen. Omzichtigheid, te voorzichtig zijn, dat moet je als OR niet doen. De reactie van de OR die begint met ‘We zouden graag’ of ‘Is het mogelijk’… Nee, we willen wat en dat is…
Helderheid is: geef geen advies dat eigenlijk een aanbeveling is zonder consequenties. Geen ‘We zien graag’. Nee, je bent het ermee eens of niet!
De WOR helpt je met artikel 31, het recht op informatie (om je OR werk goed te kunnen doen!).

Behandelbaar

Mijn advies: laat de secretaris van de OR bij het binnenkomen van het stuk kijken of het behandelbaar is. Zo niet, dan een beter, feitelijk stuk vragen en vooral niet lekker met z’n allen in de vaagheidssoep gaan roeren, zonder dat je weet waarom en met welk doel.

De puber‘tijd’

Eenieder van ons is ooit een puber geweest. Ik heb het ook als moeder mee mogen maken. Leven met twee mannelijke pubers. Tjonge tjonge, wat was dat oefenen in helder communiceren. Eigen kamer opruimen, zorgen dat de was in de wasmachine komt en dat eeuwige onderhandelen. Nee, wel nee nog even doorgaan, moeders zegt toch wel ja… Nogal eens voorstellen waar ik als moeder zelf nog niet aan toe was. Uiteindelijk was ‘duidelijkheid, helderheid’ de enige weg om ook nog met mezelf te kunnen leven. Was dat leuk? Nee, dat was helemaal niet leuk.
En wat heb ik daar veel van geleerd! En wat heb ik daar veel aan als ik weer zo’n vage adviesaanvraag of instemmingsverzoek voorbij zie komen.

Terugval naar de pubertijd

Als het emotioneel of spannend wordt in je bedrijf of instelling, dan hebben OR en bestuurder het risico om terug te vallen in de puberteitmodus. Heel vermakelijk, maar vooral vermoeiend, en het schiet niet op! Zorg als OR zelf voor de sociale en mentale hygiëne in de relatie met je bestuurder. Dat geeft je ook de positie om hem/haar aan te spreken op gedrag en vaagheden!

Voor de liefhebbers… een overzicht van signaal, stop, vaagtaal, doodlopende weg en kwijtmaak begrippen… en er zijn er nog veel meer! Helaas wordt dit soort taal wordt tegenwoordig overal gesproken. Ga het uit de weg!

Als het goed is
Bepaalde
Binnenkort
Circa
Een beetje
Eigenlijk
Enkele
Even
Eventueel
Mogelijk
Gemiddeld
Globaal/ Grofweg
Groot aantal/ Heel wat  
Hopelijk
In overvloed
In principe
In beginsel
Ik heb het beste met je voor
Meenemen
Merendeel
Min of meer
Misschien
Naar verwachting
Nader onderzoek nodig
Om en nabij
Omstreeks
Ongeveer
Over het algemeen
Ruimschoots
Tamelijk, (vrij) Veel
Weinig
Wellicht
We zijn er klaar voor
Verscheidene Waarschijnlijk
Zeker Zo spoedig mogelijk

Henny Dijkstra