Ik snap het niet…

Ik hoor mij dit zinnetje steeds vaker (al dan niet in gedachten) zeggen. Het lijkt wel dat, hoe ouder ik word, ik steeds ‘minder’ van ‘meer’ niet snap.
Onze Marx noemde dit een voorbode van vervreemding… Niet meer verbonden zijn met waar het werkelijk om gaat. Nu verdenk ik mezelf er trouwens ook van dat ik sommige zaken eigenlijk wel snap, maar het er niet mee eens ben. Mijn opvattingen (door te vragen) verpakt in onwetendheid. Een voorbode van het door mij zo verfoeide cynisme.

De laatste dagen kwam bovenstaande weer prominent naar voren. De aanleiding is de berichtgeving over de Volksbank. De staatsbank (want voorloper SNS is tijdens de bankencrisis voor veel geld genationaliseerd) heeft Goldman Sachs ingehuurd om te onderzoeken of een beursgang mogelijk is, maar waarbij de macht van de aandeelhouders sterk is ingeperkt. Uiteraard zijn er ook binnen de bank werkgroepen ingesteld… Een werkgroep denkt na over onder meer het zogenoemde Noorse model waarbij een stichting de maatschappelijke identiteit van de bank bewaakt.
Goldman Sachs is toch één van die Amerikaanse banken waarmee de bankencrisis is begonnen? Moeten we nu juist die bank inhuren om de maatschappelijke identiteit en sociale bewogenheid te borgen van onze staatsbank, die dankzij de bankencrisis met veel (belasting)geld is genationaliseerd? De oppositie in de Tweede Kamer denkt er net zo over. Een aantal quotes uit het FD:
’Gelet op de koers en de identiteit van de bank – de Volksbank presenteert zich als het alternatief voor door rendement gedreven banken- ligt een beursgang gevoelig. Een deel van de Kamer pleitte eerder vergeefs om de bank in staatshanden te houden…’
‘De volksbank is niet gericht op winst maar op het behartigen van de belangen van de maatschappij… Er wordt nu nagedacht over een constructie waarbij medewerkers en klanten zeggenschap krijgen binnen de bank. Heel goed. Maar dan gaat uitgerekend Goldman Sachs, het voorbeeld van een foute bank, de Volksbank adviseren. Onbegrijpelijk…’
‘De bank (Goldman Sachs WvS) kenmerkt zich….. door een cultuur van exorbitante topbeloningen, perverse prikkels en onethisch gedrag…Wat verwacht de Volksbank voor een advies van deze zeer omstreden bank die in de eigen bedrijfscultuur werkelijk niets van een sociale identiteit laat zien?’

Mijn ‘onbegrip’ over deze gang van zaken versterkt mijn frustratie en onmacht om wat aan deze situatie te doen. Had Marx daar ook geen beschrijving van? Heette dat niet Verelendung? Als je je maar lang genoeg onmachtig, ongelukkig en niet gehoord/begrepen voelt, ga je op zoek naar lotgenoten om een omwenteling (revolutie, revolte) te ontketenen. Revoluties vinden echter niet vaak plaats en fluwelen revoluties zonder bloedvergieten nog veel minder.
Verderop in de krant betogen de columnisten Couwenbergh en Bartjens aan de hand van vele voorbeelden dat ‘het maatschappelijk nut altijd ondersneeuwt bij de financiële waarden. Het hebben van een maatschappelijke statuur of een beschermingsstichting weegt niet op tegen de dynamiek die financiële partijen kunnen ontwikkelen’ En die is fors! Bartjens maakt de volgende rekensom:
’om de waarde van de bank te berekenen gaan we uit van het doelrendement van 8%. Daar is verder voor nodig een vermenigvuldigingsfactor, in vaktaal een multiple. Die is 11,2 nl. het gemiddelde van de multiples van ABN Amro en ING, die wel naar winstmaximalisatie streven. Dan heb je wat de Volksbank op zou brengen bij een beursgang en dat is 2,57 miljard. Onthoud die multiple.
Wat zou de bank waard zijn als de bank wel naar winstmaximalisatie zou streven? Neem dan het gemiddelde rendement van ABN Amro en ING…….en vermenigvuldig dat met bovengenoemde multiple 11,2. Dan komt er 3,59 miljard uit de spreadsheet. Dus kan kost het de Nederlandse belastingbetaler – wij zijn immers eigenaar van de Volksbank- 1 miljard euro om er een sociaal bewogen beursgenoteerde bank er op na te houden. Er zijn 6,7 miljoen particulieren en 1,2 miljoen ondernemers die belastingplichtig zijn. Met andere woorden het komt neer op 126 euro per belastingplichtige.’
Hoe heette dat moeilijke woord ook al weer? So…So Solidariteit (hè hè). Maar in die zin heb ik weinig vertrouwen in Goldman Sachs alsook de meerderheid van de Tweede Kamer. Geld is geld nietwaar?

Ik zoek mijn hamer en sikkel maar weer op…..Waar heb ik die trouwens gelaten? Onder de composthoop die eigen belang heet?