Klakkeloos kopiëren
Zo nu en dan, vooral tegen de tijd dat er verkiezingen plaatsvinden, staat het OR-reglement op de agenda. Ik krijg dan wel eens de vraag of ik het nog eens wil nakijken.
Verplicht nummertje
Het OR-reglement is verplicht. De opsomming van wat je als OR onderling moet afspreken staat in artikel 14 WOR. Gelukkig bestaat het voorbeeldreglement van de SER. Hoewel voorbeeldreglementen méér op z’n plaats is. De SER heeft ook reglementen gemaakt voor de andere medezeggenschapsvariaties: PVT, GOR en COR. Je kunt er van op aan (!) dat daarin de laatst gewijzigde wetgeving in is meegenomen. Redelijk recent de gewijzigde regels voor actief en passief kiesrecht en met de komst van de AVG wat te doen met de namen van alle kiesgerechtigden. WOR-veranderingen die in het reglement moeten.. De SER lost het op!
Gebruik regelruimte
Eigenlijk is het toch wel bijzonder dat alle, nou ja veel, ondernemingsraden gebruik maken van hetzelfde ‘protocol’. Het SER-reglement is slechts een hulp-voorbeeld. Het echte gesprek zou moeten gaan over hoe en wat willen we afspreken. De wettekst (artikel 14) stelt alleen dat het reglement in ieder geval voorschriften bevat omtrent… en dan volgt er een opsomming. In dat ‘hoe’ en ‘wat’ zit zeker speelruimte, maar maak je daar dan ook gebruik van?
Allemaal evenveel tijd voor kandidaatstelling
Het tijdschema voor de verkiezingen kan de OR -binnen grenzen- zelf bepalen. De gewoonte is eerst de vakbondslijsten en dan de vrije lijsten. Het is de vraag of dat wel terecht is. Het Gerechtshof Den Haag deed in juli 2018 de uitspraak, dat hoewel dit wel in het SER voorbeeldreglement staat, alle kandidaten evenveel tijd moeten krijgen om zicht kandidaat te stellen en te profileren. Klakkeloos kopiëren uit het SER-voorbeeld is dus niet altijd handig.
De regels van een besluit
Op de laatste bladzijde van het reglement doen we nog even de afspraak over hoe we besluiten nemen. De standaardformulering “De ondernemingsraad beslist bij meerderheid van stemmen. Voor de bepaling of aan dit voorschrift wordt voldaan, tellen de blanco stemmen niet mee.” Ik krijg er altijd jeuk van. Niet omdat ik niet mee wil in een meerderheidsbesluit, maar me verzet tegen het gemak van een meerderheidsbesluit. Al op de basisschool was de kreet “de meeste stemmen tellen” in gebruik. Nou daar kan ik nog wel mee leven. Als volwassenen zich hier ook achter verschuilen, dan maakt me dat boos en ook wel onmachtig.
Besluiten is goed, consensus is beter
Menigeen is ‘afgeknapt’ op Den Haag, omdat ze niet luisteren. Wat ‘wij’ belangrijk vinden, wordt niet gehoord. Kijk nou eens in de spiegel, hoe doe je dat nou in de OR? Is daar het minderheidsstandpunt ook minder belangrijk. Je kunt in het reglement ook besluitvorming via consensus afspreken. Uitgebreid de tijd nemen om standpunten en argumenten te verkennen en net zo lang overleggen totdat er een formule is gevonden die voor elke deelnemer aanvaardbaar is. Stemmen is niet meer nodig, omdat het voorstel wordt aanvaard als er juist niemand meer is die nog om stemming vraagt. Het vraagt wat tijd, maar het voorkomt ook dat OR-leden geïsoleerd raken en de zwijgers overgeslagen worden.
Trouwens als je niet weet hoe je het hebben wilt, dan kun je ook niet zien of het goed geregeld is.