Prik die bubbel door

Er is de laatste tijd veel te doen over de bubbels waar de sociale media ons in duwen. We worden op die manier niet meer geconfronteerd met meningen of ontwikkelingen die niet aansluiten bij onze voorkeuren. Zo wordt de content die we zien of horen een echo van wat we zelf communiceren. Deze ‘echokamers’ versterken de polarisatie en beletten het vinden van oplossingen. Niet best allemaal!

In veel organisaties lijkt de bestuurder ook in een soort echokamer te zitten. Hij wordt omringd door medestanders in het kader en de staf waar hij zijn werk mee moet doen. Of omdat hij ze zelf heeft uitgezocht of omdat deze functionarissen hem naar de mond praten. Ook de toezichthouder munt vaak uit in vertrouwen in ‘zijn’ bestuurder. De OR behoort echter per definitie niet tot die bubbel.

Kooi

Uw ondernemingsraad is van nature juist uitermate geschikt om de bestuursbubbel door te prikken. Omdat de OR is samengesteld uit alle lagen van het personeelsbestand en hooguit enkele lagere leidinggevenden bevat, beschikt hij over informatie die aan de top van de organisatie niet doordringt. Dankzij uw wettelijke bescherming bent u bovendien vrij om te zeggen wat er leeft en hoe de werknemers tegen belangrijke zaken aan kijken.
Wees u bewust van de bubbel waarin uw bestuurder zit en schroom niet om hem deelgenoot te maken van uw kennis en opvattingen! Een goede bestuurder zal daar blij mee zijn. Dit is overigens geen oproep om dan maar meteen stevig van leer te trekken en ongenuanceerd beschuldigingen op tafel te leggen. Wel, om de bestuurder ongefilterd deelgenoot te maken van wat er onder het personeel leeft.

Tegenspraak

In 2016 werd ik gevraagd om in een werkgroep van de SER/CBM mee te schrijven aan een Handreiking voor medezeggenschap in het MKB. Daarbij ging het vooral om de categorie met 35 tot 100 werknemers, omdat juist daar de naleving van de WOR zeer te wensen overlaat. De opdracht was niet om deze kleine werkgevers te wijzen op hun wettelijke verplichting maar om ze te overtuigen van de meerwaarde van medezeggenschap. Niet dreigen maar verleiden. Met enige creativiteit kwamen we tot negen voordelen van het organiseren van medezeggenschap. Een daarvan was dat de OR of PVT kan zorgen voor constructieve tegenspraak. “U krijgt afwijkende meningen te horen, kritische vragen, alternatieve suggesties. Sommige werkgevers zijn daar op uit, omdat ze merken dat het ze scherpt in de eigen besluitvorming en dat het hun gedachten en overwegingen verrijkt.”

Dief

Er zijn natuurlijk bestuurders die dat tegengeluid helemaal niet wensen te horen. Zij zijn een dief van zichzelf. Maar of uw bestuurder nu zit te wachten op het andere geluid dat uw OR kan laten horen of dat hij daar juist beducht voor is, gun hem de tegenspraak. Haal hem uit zijn bubbel. De organisatie kan daar alleen maar voordeel van hebben.

Theo van Leeuwen