Samsam
Bij mij roept de kreet ‘Samsam’ op dat we het samen gaan doen. Fifty fifty in het delen van lasten en lusten. Wie is daar nou op tegen? Niemand toch. Nou in theorie, in principe gaan we dat zeker doen. In het echte leven is dat een stuk lastiger. Terwijl ik dit schrijf zijn de Tweede Kamer-verkiezingen net geweest. Van alle kanten vliegen de meningen je om de oren over wat een eerlijke verdeling zou zijn. En laten dat nou allemaal verschillende eerlijke verdelingen zijn. Van wat dan ook ! Het eigen standpunt of opvatting wordt altijd als eerlijk en als beste geframed!
Samen delen
Kortgeleden overleed mijn moeder. Ze is natuurlijk ook de moeder van mijn zussen. Nu beide ouders er niet meer zijn moet er verdeeld worden. Als het over geld gaat, is dat niet zo moeilijk. Lastiger is als het gaat om de dingen. Kastjes, servies, prulletjes hebben een andere waarde dan geld. Herinneringen aan datgene dat voor eenieder van ons apart waardevol is. Eerlijk delen? Welke herinnering weeg je tegen de andere af? Welk belang heeft de meeste voorrang? Ieder hecht trouwens meestal aan een ander voorwerp. Die gehechtheid is niet te wegen of te meten, en wordt dus als ‘emotioneel of persoonlijk’ gelabeld.
Volgens mij is dat ook een struikelblok voor Samsam, dat zogenaamde ‘eerlijk’ delen. Samsam doet de suggestie van gelijkheid, maar die is er niet. Uiteraard kun je jezelf schoon praten dat er eerlijk gedeeld is. Nonsens. Uitruil zou je zeggen met respect voor elkaar en voor ouders die er niet meer zijn.
Belangen in het spel
We, ik, jij hebben gewoon belang bij het verkrijgen van dingen, van een positie. Dat geldt voor Den Haag, maar dat geldt ook in het klein. Dus ook voor ondernemingsraden. Samsam? Worden de taken open verdeeld? Of heeft een van de gekozen OR-leden al besloten dat hij of zij de voorzitter wordt. Bijvoorbeeld als een leuke afsluiting van een carrière. Geschikt, ongeschikt? Wat blijft van Samsam over als van de hele OR slechts een paar mensen echt actief zijn. Vaak het dagelijks bestuur? Nog eentje… vindt de besluitvorming echt plaats zoals bedoeld? Of zijn het de veelpraters die de beslissing nemen? Of de beslissing over laten aan een kleine commissie in plaats van de hele OR? “Omdat zij zo goed in de materie zitten”. Ik denk niet dat dit de bedoeling is van hoe een OR zou moeten handelen.
Verschil in positie
Bij Samsam met de bestuurder heerst de verwachting dat hij of zij open is over wat er echt speelt. Dan pas wordt de OR serieus genomen. De keerzijde is hoe serieus neem je jezelf als OR? Als je wat wil, ga je er dan ook echt samen voor staan, of ruil je het samen in voor een ander belang? Neem nou de strategie van je bedrijf/organisatie. Bestuurder en toezicht zijn daar verantwoordelijk voor! Mooi als de OR deelgenoot is van alle overwegingen en inschattingen. De OR heeft hier geen ‘gelijke’ positie en verantwoordelijkheid in. Dus geen Samsam! Wél in hoe het verder vorm krijgt en uitgerold en ingevoerd wordt.